Κάνοντας μια βόλτα στα Μεσόγεια Αττικής, και ιδιαίτερα στην περιοχή “Άγιος Νικόλαος” στην Παιανία, το μάτι του επισκέπτη πέφτει στους θάμνους με τους κατακόκκινους καρπούς και τα αγκαθωτά κλαδιά. Μάλιστα αυτό το περίεργο στην όψη “αγκάθι” έχει τόσο έντονα διακλαδιζόμενα κλαδιά που θυμίζουν ιστό.

Οι πιο παλιοί το αναγνώριζαν από μακρυά και το ονόμαζαν “Αφάνα” ή “Αιματόχορτο”. Πρόκειται για το φυτό Sarcopoterium spinosum, που προτιμά να αναπτύσσεται στις παρυφές δασών και λόφων, όπως και στα εγκαταλελειμμένα αγροκτήματα και πεζούλες. Αποτελεί αληθινή ευλογία για τις ξεροτοπιές, καθώς συγκρατεί το χώμα και τρέφει κάποια ζώα με τον γαλακτώδη χυμό του. Χρησιμοποιείται επίσης σαν προσάναμμα για το τζάκι και για την κατασκευή σκούπας, ενώ θεωρείται φυτό με διουρητικές, τονωτικές και αφροδισιακές ιδιότητες. H Aστοιβίδα είναι ένας αυτοφυής, πολυετής, χαμηλός, μαξιλαρόμορφος θάμνος, ύψους μέχρι 50cm, χαρακτηριστικός των φρυγανικών οικοσυστημάτων των νησιωτικών περιοχών της Ελλάδας και της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Αστοιβίδα ανθίζει από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο. Το καλοκαίρι το φυτό ξηραίνεται, για να αντέξει τις υψηλές θερμοκρασίες. Πέφτει δηλαδή σε «καλοκαιρινή» νάρκη. Αυτό το χαρακτηριστικό επιτρέπει στην Αστοιβίδα να εξοικονομεί νερό. Μαζί με το φυτό ξηραίνεται και ο καρπός του, και σιγά σιγά προετοιμάζεται να διασκορπίσει σε φρέσκο έδαφος τους σπόρους του, έτσι ώστε το φθινόπωρο να βγουν οι νέοι θάμνοι.

Η Mυθολογία θέλει το λαμπροκόκκινο χρώμα των καρπών της Αστοιβίδας να προέρχεται από το αίμα που έτρεξε από το πόδι της θεάς Αφροδίτης, όταν πάτησε ξυπόλητη τον θάμνο, στην προσπάθεια της να προστατεύσει τον Άδωνη από τον θυμό του Άρη, βάφοντας έτσι τους καρπούς του φυτού κόκκινους!

Απλά βήματα για την κατασκευή μιας σκούπας, όπως αυτές των παππούδων μας !

Πρώτα πρέπει να επιλέξουμε και να κόψουμε μια καλή αφάνα! Καλές, θεωρούμε αυτές που φύονται σε θέσεις ηλιόλουστες γιατί έχουν σχήμα ομοιόμορφο, στρογγυλό και τα κλαδιά τους είναι σκληρά ψημένα από τον ήλιο.

Αφού κοπούν τις πλακώνουμε με σειρά την μία επάνω στην άλλη με βάρος κυρίως πέτρες ή χοντρά και βαριά ξύλα για να μειωθεί ο όγκος τους και να στενέψουν.

Στην συνέχεια δένουμε επάνω σε μια διχάλα (Υ) μια βέργα μαζί με μια τούφα αφάνας και την πατάμε ξανά ώστε να στενέψει. Συνεχίζουμε τοποθετώντας κι άλλες στρώσεις αφάνας μέχρι να αποκτήσει το πάχος που θέλουμε για την σκούπα. Όταν τελειώσει το δέσιμο της αφάνας επάνω στην διχάλα, τότε με το κλαδευτήρι την κουρεύουμε σε σχήμα βεντάλιας.

Μόλις ολοκληρωθεί και ο καλλωπισμός, την τοποθετούμε για μια ώρα περίπου μέσα σε νερό ώστε να μουσκέψει και στην συνέχεια βάζουμε επάνω βάρος για να πάρει επίπεδο σχήμα. Η διαδικασία με το βάρος μπορεί να διαρκέσει έως και πέντε ημέρες!

Στην συνέχεια την τοποθετούμε σε ηλιόλουστο μέρος έως ότου στεγνώσει καλά, ξεραθεί και πάρει την τελική της μορφή.